Không phải trọng tài nào cũng chỉ làm nghề trọng tài
Có nhiều trọng tài ở Việt Nam có chung một bước khởi đầu. Họ từng học về thể thao hoặc có liên quan đến nó. Có những vận động viên thành công sau đó chọn làm huấn luyện viên, kinh doanh hoặc quản lý câu lạc bộ thể thao. Tuy nhiên, số lượng trọng tài thể thao thành công khi còn là vận động viên thực sự không nhiều. Họ đã thay đổi hướng đi sau đó và trở thành trọng tài bóng đá.
Ngô Duy Lân, một trong hai trọng tài nam đạt chuẩn FIFA năm 2018, từng thi đấu cho đội bóng Long An trong 5 năm. Tuy nhiên, chấn thương khiến anh không thể tiếp tục sự nghiệp và theo đuổi ước mơ chơi bóng của mình. Với Ngô Duy Lân, trở thành một trọng tài là một lựa chọn để theo đuổi đam mê và sự cống hiến của bản thân.
Trương Thị Lệ Trinh, trợ lý trọng tài nữ, vừa có trận đầu tiên trong cuộc đời cầm còi ở giải bóng đá chuyên nghiệp dành cho nam (Hạng nhất 2021). Trước đó, cô là một cầu thủ bóng đá ở Trường Thể dục Thể thao TP Hồ Chí Minh. Một lần tình cờ, cô tham gia khóa đào tạo trọng tài bóng đá sơ cấp do VFF tổ chức. Qua thời gian tham gia, cô phát hiện mình có năng khiếu về trọng tài và quyết định theo đuổi nghề sau khi tốt nghiệp cử nhân.
Dương Thị Phương Thảo, trợ lý trọng tài nữ, đã làm nhiều công việc khác nhau để kiếm sống và theo đuổi đam mê trở thành trọng tài bóng đá.
Áp lực và thách thức
Để tiến đến môi trường chuyên nghiệp và được coi là trọng tài hàng đầu quốc gia, các trọng tài phải đối mặt với nhiều thách thức có thể khiến họ từ bỏ nghề bất cứ lúc nào.
Hoàng Ngọc Hà, trọng tài đạt chuẩn FIFA, chia sẻ: “Tôi bắt đầu làm trọng tài từ năm 2005. Phải mất 10 năm để được cầm còi ở V.League. Nhưng, áp lực tại đây khiến tôi suy nghĩ về việc từ bỏ. Tôi từng trải qua cảm giác bị chỉ trích ngay trong trận đầu tiên giữa Quảng Nam và Đà Nẵng ở V.League 2015. Áp lực lớn, thu nhập thấp. Nếu không có thu nhập từ công việc giáo viên, tôi đã từ bỏ trọng tài lâu rồi.”
Áp lực chuyên môn và áp lực về thời gian là một thách thức lớn. Các trọng tài chuyên nghiệp phải lo lắng về việc kiếm đủ sống, vì vậy ngoài trọng tài, họ phải có công việc khác. Ví dụ, Hoàng Ngọc Hà là một giáo viên thể dục, Nguyễn Hiền Triết sở hữu một cửa hàng, Dương Thị Phương Thảo phải buôn bán và dạy bóng đá cộng đồng.
Quá trình đào tạo khắt khe
Quá trình đào tạo trọng tài ở Việt Nam là một quá trình khắt khe. Điều này làm cho việc tìm ra các trọng tài đạt chuẩn FIFA ngày càng khó khăn. Kết quả của quá trình đào tạo và bồi dưỡng là thời gian, đòi hỏi sự kiên nhẫn của các trọng tài.
Các trọng tài thường được chọn để sinh hoạt chung với ban trọng tài trên sân Hàng Đẫy hai lần một tuần. Trong quá trình đó, những người có triển vọng và đam mê được tập hợp lại để thử sức ở các giải phong trào và học hỏi từ các trọng tài kỳ cựu. Khi VFF mở khóa đào tạo trọng tài sơ cấp quốc gia, những người xuất sắc được chọn để tham gia.
Sau khi học lý thuyết, các trọng tài sơ cấp bắt đầu thực hành bằng việc tham gia giải phong trào hoặc ngồi cạnh trọng tài thứ tư để quan sát. Sau khoảng 5-7 trận, họ được giao cầm còi chính trong khoảng 6 tháng và sau đó tham gia khóa đào tạo trọng tài sơ cấp quốc gia. Sau 3 năm học, họ có thể được VFF cử đi học các giải trẻ, bắt đầu từ U15 và U17 quốc gia.
Để được cầm còi ở giải U19 hoặc U21 quốc gia, trọng tài mới cần mất thêm 1-2 năm. Sau đó, họ có thể tiến lên Hạng Nhì, Hạng nhất và cuối cùng là V.League. Trước mỗi giải đấu, trọng tài phải kiểm tra kiến thức lý thuyết và đặc biệt là thể lực. Thậm chí có trọng tài đạt chuẩn FIFA cũng có thể không được phê duyệt tham gia V.League do không đạt yêu cầu về thể lực. Việc tìm kiếm lực lượng trọng tài ngày càng khó khăn, chưa kể đến việc tìm ra những trọng tài đạt chuẩn FIFA như báo giới thường đặt câu hỏi.
Trương Thị Lệ Trinh và Hà Thị Phượng trở thành những trợ lý trọng tài đầu tiên ở giải chuyên nghiệp dành cho cầu thủ nam.
Mở ra cơ hội tại World Cup 2023
Trương Thị Lệ Trinh đã vượt qua hai kỳ thi lý thuyết và thực hành để được tham gia công tác điều khiển các trận đấu ở giải Hạng nhất Quốc gia. Điều này đã giúp cô tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý giá. Với sự ủng hộ từ FIFA, Lệ Trinh đã được chọn là ứng viên trợ lý trọng tài cho Vòng chung kết World Cup nữ 2023.
Trước đây, cô đã tham gia điều khiển nhiều giải đấu quốc tế, bao gồm cả các giải U17 World Cup nữ 2016, 2018 và giải châu Á 2014, 2018. Đây là cơ hội để Lệ Trinh chứng minh khả năng của mình và tiến tới World Cup, điều mà cô đã khao khát từ lâu.
Tiếp tục theo đuổi đam mê và cống hiến, các trọng tài và trợ lý trọng tài nữ đang tạo ra một cơ hội mới cho mình. Trong khi trọng tài nam đang gặp khó khăn về số lượng và chất lượng, nữ trọng tài và trợ lý trọng tài đang được khai thác mạnh mẽ hơn, mở ra những cánh cửa mới cho trọng tài bóng đá nữ.
Việc có thể tham gia các giải đấu lớn dành cho nữ từ khu vực châu lục đến thế giới là một cơ sở để hy vọng vào việc có thể tạo ra những trọng tài hàng đầu và tự hào cho bóng đá Việt Nam.
Sản phẩm này được tạo ra bởi một SEO chuyên nghiệp và nhà văn tài năng. Nếu bạn cần các dịch vụ SEO hoặc copywriting, hãy liên hệ!
